Tuesday, May 27, 2008

Ilk Turk Otomobili Eskisehir`de


Tarih 16 Haziran 1961. Türkiye sıkıntılı bir dönemin ardından yeniden yapılanmaya çalışıyor. İhtilal sonrası dönemde bir söylenti ortalıkta dolaşıyor, “Türkler araba yapamaz”… Dönemin iktidarı, 16 Haziran günü Devlet Demiryolları Fabrikaları ve Cer Dairelerinin yönetici ve mühendislerinden 20 tanesini toplantıya çağırıyor. Amaç ise, “Türkler araba yapamaz” kanısını ortadan kaldırmak. Ve ilk Türk yapımı Devrim arabasının öyküsü burada başlıyor…
Türklerin, dünyaya bir meydan okuma hikayesidir Devrim arabasının serüveni... Dönemin iktidarı, 29 Ekim kutlamalarına yetişmesi için bir araba siparişi veriyor Eskişehir’e. Aracın adı Devrim. İmkansızı başarmanın nasıl olduğunu gösteriyor Devrim arabası. Çünkü arabanın yapımı için verilen süre çok kısıtlı ve bir kanı var ortada dolaşan: “Türkler araba yapamaz”…Tüm ülkede üniversiteden, basına; bir avuç sanayiciden politikacıya, sesi duyulabilen kimse ne otomobil ne de motor yapılabileceğine inanıyor, özel sohbetlerde, röportajlarda, film gösterili konferanslarda bu görüş vurgulanıyor.
Ancak inanılmaz bir şey gerçekleşiyor. Ve araba, 28 Ekim 1961 sabahı Türkiye’de yapılan bir otomobil, kaportası pürüzsüz olmasa da, kendi tekerlekleri üzerinde ve yine Türkiye’de yapılan kendi motorunun gücüyle Büyük Millet Meclisi Binası önüne götürülerek Devlet Başkanı Cemal Gürsel Paşa'ya sunulabiliyor…
29 Ekim 1961 günü ise Devrim, Cumhuriyet kutlamalarına katılıyor. Dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel gelmeden tüm hazırlıkları tamamlanan Devrim’in bir tek benzini unutuluyor. Cumhurbaşkanı Gürsel, benzini konulmayan arabanın ön koltuğuna oturuyor. Araç meclisin bahçesinde tur atarken; herkes pek keyifleniyor. Ne de olsa bu kendini kanıtlama savaşı ve bu savaş yine kazanılıyor. Cemal Gürsel, bu arabayı Atatürk’ün de görmesini istiyor ve Devrim’i Anıtkabir’e götürülmesi için talimat veriyor. Ancak benzini unutulan araba henüz 100 metre ilerlemişken duruyor. Devrim'in kıymetli yolcusu, şaşkın bakışlarla süzüyor "devrimin itici gücünü"... Şoför "Benzin bitti" diye boynunu bükünce , Cemal Gürsel durumu şöyle özetliyor: "Batı kafasıyla otomobil yaparız, Doğu kafasıyla ikmali unuturuz."
DEVRİM NASIL YAPILDI
Projeyle başka bir kuruluşun değil de TCDD’nin görevlendirilmiş olmasının nedeni, o tarihlerde TCDD’nin onarım amacıyla kurulmuş fakat geniş ölçüde yedek parça imal eden Ankara, Eskişehir, Sivas ve Adapazarı’ndaki fabrikaları ile önemli bir teknik potansiyeli ve yetişmiş işçisinden mühendisine kadar güçlü bir teknik kadrosunun bulunmasıydı. Yüksek Mühendis Emin Bozoğlu, yönetim grubunun başı olarak 20 mühendisin olağanüstü bir tempoyla fakat gönül rahatlığı içinde çalışmasını sağlayıp eş yöneltmek suretiyle birinci derecede rol oynamıştı. Devrim için ayrılan ödenek 1.400.000 TL, yapılışı için verilen süre ise 4.5 aydı. Zamana karşı yapılan yarışın kazanılmasında ikinci etken, görev alan mühendislerin, proje süresince hafta sonları da dahil her gün, en az 12’şer saat, gerektiğinde bazı geceleri, sökülmüş bir otomobil sedirinin üzerinde birkaç saat kestirerek, işbaşında kalmayı yüksünmeyecek ölçüde davaya gönül vermiş olmalarıydı. Çalışmalar için, Eskişehir Demiryolu Fabrikalarında dökümhane olarak yapılıp kullanılmayan bir bina seçildi. Elden geldiğince çeşitli tipte otomobil yapısını yakından inceleyerek fikir edindikten sonra yapılacak tipin boyutları, motor, şanzıman vb. öteki grup ve parçaların nasıl tasarlanıp imal edileceği üzerinde durulması sonucuna varıldı.
Önce otomobilin ana hatları belirlendi. Dört ila beş kişilik, toplam 1000-1100 kg. ağırlığında orta boy denilebilecek bir tip üzerinde uzlaşıldı. Motor 4 zamanlı ve 4 silindirli olarak, 50-60 BG. vermeliydi.
Karoser için hazırlanan 1/10 ölçekli maketlerden seçilen 1/1 ölçekli alçı modeli yapıldı. Karoserin damı, kaput ve benzeri sacları, sonra bu modelden alınan kalıplarla yapılmış beton bloklara çekilmek ve çekiçle düzeltilmek suretiyle tek tek imal edildi. Karar verilen yandan supaplı bir 4 silindirli motorun, gövde ve başlığı Sivas Demiryolu Fabrikalarında dökülüp, Ankara Fabrikasında işlendi. Piston, segman ve kolları Eskişehir’de yapıldı. Motor Ankara Fabrikasında monte edildi. Frenlemede 40 BG.’den fazla güç alınamayan bu motora alternatif olarak Ankara Fabrikası aynı gövde ve krank milinden yola çıkarak başka bir tip geliştirdi.
B Tipi adı verilen üstten supaplı bir üçüncü motor da bu kez tanınmış bir 6 silindirli otomobil motorundan esinlenerek, fakat krank ve eksantrik milleri yeni baştan çizilip, hesaplanmak suretiyle Eskişehir’de imal edildi. Bu motor frenleme de 60 BG.’ye ulaşmış ve daha sonra Diesel’e çevrilerek istasyon aydınlatılmasında kullanılmak üzere yapılan elektrojen gruplarına uygulanmıştır. Süspansiyon grubu ön takımları için “Mc Phearson” sistemi önerilmişti. Bu gün çok yaygın kullanılan bu sistem, o tarihte bulduğumuz kadarıyla bir tek firma tarafından uygulanıyordu. Benimsendi ve Eskişehir’de yeniden imal edildi.
Eylül sonuna doğru, ön ve arka camları, piyasada bulunabilenlere uydurmak zorunluluğuyla modele göre biraz değiştirilmiş iki gövde çatılmış ve biri A diğeri B tipinden iki ayrı motor hazırlanmış bulunuyordu. Şanzumanlar, Ankara Fabrikasınca tümü yerli olarak yapılmıştı.
Montaja geçildiğinde karşılaşılan en büyük sorunlardan biri de gövde-motor uyumunu sağlamak, debriyaj, gaz ve fren kumanda mekanizmalarını yerleştirmek ve direksiyonun en uygun konumunu bulmaktı. Ayarlı direksiyon önerisi kabul edilmedi. İki yıl sonra Cadillac bunu bir yenilik olarak getiriyordu. Nihayet Ekim ortalarında Devrim otomobillerinden ilki tecrübeye hazır duruma gelebildi. Elektrik donanımı, diferansiyel dişlileri, kardan istavrozları ve motor yatakları ile cam ve lastikleri dışında tüm parçalar yerli idi.
Tüm olanların yanında Devrim arabasının en büyük önemi, önemi Türk mühendisinin bir şeyler yapabileceğini, başarabileceğini göstermiş olmasıdır. Belki de Devrim yol ortasında benzini olmadığı için durmasaydı ve üretimi devam ettirilseydi, şu anda Türkiye dünyanın en büyük makine sanayilerinden birini kurmuş olabilirdi.
DEVRİM’İN KÜNYESİİmal Tarihi:1961 Ağırlık: 1250 kg. Uzunluk: 4500 mm. Genişlik: 1800 mm. Yükseklik: 1550 mm. İmal Yeri: Eskişehir Demiryolu Fabrikası İmal Süresi: 4,5 ay
Üretim Sayısı: 4 Adet Binek Otomobili 10 Adet Motor: 4 adet A4L tipi 3 adet A4T tipi 3 adet B3T tipi 7 Adet Şanzuman: 3 adet A tipi 4 adet B tipi Silindir Sayısı: 4 Silindir Çapı: 81 mm. Silindir Hacmi: 20 70 cm Strok: 100 mm. Kompresyon: 6,8 : 1 Güç: 50 Hp Devir: 3600 d/d Karakteristik: Dört zamanlı

Monday, May 19, 2008

Eskişehir'e Bakü'den kucak dolusu selamlarımı gönderiyoum :):):).

Harika bir duygu... Efsane çoşsun ve Türkiye ligini de çoştursun....
Başarı Dileklerimle,
O.Y

Tebrikler Eskisehirim :):)):):)


Kupa Eskişehir'e coşkuyla geldi

12 yıl aradan sonra Süper Lig'e çıkan Eskişehirspor, muhteşem bir karşılama töreni ile akşam saatlerinde kente döndü. THY'nin tarifeli uçağıyla İstanbul'dan kente gelen Eskişehirspor kafilesi, Vilayet Meydanı'nda düzenlenen törene katıldı.

Bank Asya 1. Lig'in play-off finalinde Boluspor'u 2-0 yenerek Turkcell Süper Lig'e yükselen Eskişehirspor kafilesini Anadolu Üniversitesi Havaalanı'nda Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, AK Parti Eskişehir İl Başkanı Murat Canözer ve kalabalık bir taraftar grubu karşıladı.

Kulübün kutlamalarda kullanmak üzere kiraladığı iki katlı üstü açık otobüsün arızalanması üzerine futbolcular ve yönetim kurulu belediye otobüsüyle tören alanına geldi. 7'den 70'e her yaştan vatandaş, Eskişehirspor'un tören alanına gelmesini saatlerce büyük bir heyecanla bekledi.
Çevre yolu, Üniversite, Cengiz Topel, Şair Fuzuli ve Mustafa Kemal Caddelerini dolaşan futbolcu ve yönetimi taşıyan belediye otobüs, cadde üzerindeki taraftar grupları tarafından alkışlandı. Futbolcuların belediye otobüsü ile yolculuğu ilginç görüntüler oluşturdu. 1.5 saatte tören alanına gidebilen futbolcu ve yönetimi taşıyan otobüse motosikletli Yunus timleri öncülük etti.

Başkan Hatipoğlu, Teknik Direktör Metin Diyadin, futbolcular ve yönetim kurulu üyeleri kendilerini bekleyen 5 bin civarındaki taraftarı şampiyonluk kupasıyla selamladı. Bu sırada 5 bin taraftar Eskişehirspor şarkısını hep bir ağızdan okudu. Kürsüye gelen futbolcular şampiyonluk kupasıyla birlikte hatıra fotoğrafı çektirdi.
Başkan Nebi Hatipoğlu, taraftarlara yaptığı konuşmada, şampiyonluk parolasıyla başladıkları sezonda bazı sıkıntılar yaşanmasına rağmen Süper Lig'e çıkmayı başardıklarını söyledi. Taraftarlardan ve Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'dan büyük destek gördüklerini belirten Hatipoğlu, ''Play-off maçlarının oynandığı İstanbul'da her yer siyah kırmızıydı. Play-off'da en büyük gücümüz taraftardı. Sezon başı taraftara söz verdim. İşte kupa burada. Bu kupa hepimizin katkılarıyla oldu. Ancak, şöyle bir şey var. Eskişehir'in çok daha fazla kenetlenmesi lazım. Bizde bu potansiyel var. Ama daha çok desteğe ihtiyacımız var. Eskişehirspor bugün buradaysa sadece yönetim kurulu, futbolcular ve Maliye Bakanı Kemal Unakıtan sayesinde burada. Onun dışında elimizden tutan kimse olmadı. Bu kupa sadece bu insanların eseridir.'' diye konuştu.
Teknik direktör Nejat Biyediç ise, Süper Lig'in tüm camiya hayırlı olması temennisinde bulunarak, ''Efsane geri dönecek'' dedi.
Törene katılan Vali Kadir Çalışıcı, İl Emniyet Müdürü Savaş Yücel, Jandarma Alay Komutanı Albay Zafer Cengiz de töreni Valilik binası önünden izledi.Vali Çalışıcı Eskişehirspor kaşkolu ile basın mensuplarına görüntü verdi.
Eskişehirspor'un başarılı futbolcularından Ersin, en güzel günlerinin Eskişehirspor'da geçtiğini dile getirerek, " Süper Lig'i çıktığmıız için çok mutluyum. 12 yıl aradan sonra Süper Lig'ie çıkan bir takımın kadrosunda yer almak gururu verici. Süper Lig'de kalıcı olacağız" ifadesini kullandı.
Fanatik Eskişehirsporlu olan sanatçı Mithat Körler ise Eskişehirspor ile gururu duyduğunu dile getirerek, "Çok güzel bir atmosfer. 112 yıl aradan sonra muradına eren Eskişehirspor'a hoş geldin diyorum. Süper lig'de başarılı sonuçlar alacak" şeklinde konuştu.